Bergse Bos & Rottemeren.
(diverse rondjes van 4km - 40km. mogelijk)

Schaatsen in de zomer,
(zo begon het...)

"Zwoesssj-zwoesssj!"
"Zwoesssj-zwoesssj!"
Een stel rijdt diep zittend, in onvervalste schaatshouding, een eindje met ons op. Sportief ogende, mensen op wieltjes. In hun snelheid nauwelijks iets op onze rijwielen toegevend. Dan buigen ze een zijpad in en verdwijnen met regelmatige slagen in het groen.
"Eigenlijk net schaatsen", denk ik weemoedig aan de prachtige tochten, die ik op de ijzers afgelegd heb. Ik kan daarbij op zekere ervaring bogen. Niet zozeer qua snelheid, waarin ik het tegen de eerste de beste scholier op hockeyschaatsen afleg. Ik zie meer in het maken van kilometers.
Maar wanneer kun je in dit land nou een beetje op natuurijs uit de voeten? De eenden kunnen nogal eens een winter doorspartelen, zonder door Thialf gestoord te worden. De afgelopen seizoenen vormen een triest dieptepunt in de recente glaciale geschiedenis. Ondanks de voorspellingen van het tegendeel, door de weerprofeten. Hoe anders pakte het uit: Vorst in geen velden of wegen, maar toch een paar meteo-goeroes die overtuigend door het ijs zakten!
Om de schaatstechniek dan een beetje op peil te houden, is het dus behelpen geblazen met het kunstmatige glijlaagje op het beton in het Haagse "Schaatscentrum De Uithof". Rondjes rijden onder een dak, terwijl buiten de regen neer klettert! Noem je dat schaatsen? Tandenknarsend lees ik de e-mails van mijn cybervrienden uit Zweden en de USA door. Daar schaatsen ze intussen de sterren van de hemel!
Ik loop niet zo voorop met elke nieuwe trend die er over ons uitgestort wordt, maar de mogelijkheden van rollend schoeisel beginnen me hoe langer hoe meer te boeien. "Ik moest ook maar eens aan de skeelers", deel ik schaatsmaat Anton mee. "Als ik 's-winters het ijs niet op kan, dan schaats ik m'n tochten maar in de zomer".
"Daar kan ik niets mee, als je valt lig je echt van voor tot achter open!" werpt hij in zijn karakteristieke bewoordingen tegen. "Dat heeft écht geen enkele zin!"
Hij kan op een zekere skeelerervaring bogen en kent de gevaren. Niet voor niets doen veel skaters die we in het Bergse Bos treffen, met hun plastic knie- en polsbeschermers denken aan eigentijdse ridders uit de Nintendo van mijn zoon Jaco.
"Now-you-lost-your-last-life. Game-over".
Inderdaad, zo trendy als wat!

Ik zie beelden van mijzelf on wheels in een idyllische Alblasserwaard. Zij vervagen tot andere beelden. Van artsen, bloed en gillende ambulances.
Mijn onvolprezen buurvrouw en schaatsmaatje Arianne, is zelf afkomstig uit het schaatsparadijs tussen Alblasserdam en Noordeloos. Ze is bereid meer risico's te nemen dan Anton, maar heeft net als ik nauwelijks ervaring op wielen.
We maken elkaar lekker met wilde ideëen voor het zomerseizoen. Zien ons al op twintig wielen langs de Graafstroom suizen.We zouden best wel ergens een lesje mee willen pikken, maar komen vooralsnog niet verder dan een paar rondjes op het plein. Beurtelings op Arianne's inderhaast bij "Intertoys" aangeschafte voordeelaanbiedingen, en een paar door mij geleende Bauers.
Het loopt inmiddels al tegen September en ik heb nog steeds geen nieuwe skeelerinitiatieven ontplooid. Psychologische drempel. Altijd moeilijk voor me om die te nemen. Met twee rolstoelen in huis weet ik natuurlijk dat drempels de natuurlijke vijanden zijn van elk soort wielvervoer. Al is the threshold of a dream natuurlijk weer iets heel anders dan die Schwelle einer ungewissen Zukunft. . . .

Heb ik het skeeleren dit seizoen eigenlijk al opgegeven, rond mijn verjaardag brengt mijn vrouw Jeannet schot in de zaak. Eindelijk. Op haar aandrang laat ik me bij Haitsma in Bleiswijk, regiodealer voor rollend en glijdend materieel, een paar fonkelnieuwe Zandstra's aanmeten. Geveterde hardplastic schoenen voor steun aan de enkels. Onder elke schoen een zwart plaatstalen frame met vijf gele wieltjes.
Ik zie geen remmen.
"Heb je helemaal niet nodig", spreekt de ervaren Haitsma senior mij geruststellend toe. "Zandstra begint daar niet aan. Een ervaren rijder weet precies hoe hij moet stoppen, en zo'n remblok geeft alleen maar kans op valpartijen."
Ik probeer mijn gebrek aan ervaring voor hem te verbergen en knik dus bevestigend, niet helemaal overtuigd. De onrust wordt er niet minder op, als ik het bij de Zandstra's horende gratis setje knie- en polsbeschermers overhandigd krijg. "Hier, voor het geval dàt."
Het duurt nog een week voor ik mijzelf voor het eerst door het Bergse Bos richting Rotte worstel op de verjaardagsgeschenken. Ze zitten niet helemaal zoals ik me bij de aankoop had voorgesteld.
Het Bos ligt dichtbij huis en wordt doorkruist door mooie, gladde asfaltpaden. Voor beginnende skeeleraars een ideale plek om te oefenen. Normaliter tref je hier gebruikers aan van alle soorten rollend schoeisel.
Vandaag zie ik er niet één. Het waarom wordt al snel duidelijk. De overijverige bosbeheerder heeft elke onvolkomenheid in de skeelerpaden laten voorzien van een lik kleefasfalt en een royale portie steenslag. Dus loop ik voortdurend, met intervallen van hooguit vijftig meter, vast in hopen kiezeltjes. Het doet een beetje denken aan een Westveense Poldertocht over bevroren sneeuwijs. Dat één en ander snelheid en motivatie niet ten goede komt, moge duidelijk zijn. Ik weet redelijk overeind te blijven, al gaat dat nogal ten koste van mijn techniek. De gratis bepantsering van Haitsma beschermt mijn knieën, polsen en zelfvertrouwen voorlopig afdoende.
Een tweede reden dat ik mijn schaatsritme niet zo lang volhoud als op ijs, heeft te maken met het al eerder gesignaleerde gebrek aan remvermogen. De snelheid mag daarom niet te hoog oplopen. Zelfs in mijn ijselijk lage tempo blijkt er een gevaarlijk lange remweg nodig. Er moet ruim vóór een kruising geanticipeerd worden op mogelijke close encounters met andere weggebruikers, waarbij niet zonder meer vertrouwd mag worden op hun alertheid en remkracht.

De dijkjes langs de Rotte bieden de beginnende skeeleraar twee complementaire problemen. Zo moet je met korte slagjes omhoog skeeleren, de dijk op. Dat voelt een beetje als traplopen. Niet leuk, maar te doen.
Het omgekeerde, de dijk af, levert veel bloedstollender taferelen op! Onderaan de helling liet het "Recreatieschap Bergse Bos" een belangrijke verkeersweg aanleggen. Aan het eind van de helling kom je die dus tegen. "Zwaartekracht levert, in combinatie met ongeremd rolschoeisel, een eenparige versnelde beweging op," weet ik nog uit een grijs HBS-verleden. Maar ik moet wel terug...
"Vooruit dan maar," stort ik me met ware doodsverachting in de diepte. "Recht-zo-die-gaat, stuurman! "
Gevoelsmatig benadert mijn tempo dat van Erik Hulzebosch in de buurt van een finishdoek. Maar ik mis diens remvermogen. De enige mogelijkheid om een harde confrontatie met wegverkeer of asfalt te voorkomen, is de berm in te duiken. Het op al mijn ledematen aanwezige beschermplastic bewijst nu goede diensten. Er zit alleen een flinke schaafwond op mijn zelfvertrouwen.
"Dàt doe ik geen tweede keer meer," lig ik nog een tijdlang in het gras na te trillen. Voorlopig gaan de skeelers de kast in.

Het Haagse schaatscentrum "De Uithof" is een toevluchtsoord voor al die schaatsverslaafden die in deze harteloze winters zoveel natuurijs tekortkomen. Voor een beginnende, ongeremde wieltjesrijder vinden ze net zo goed een oplossing als voor een gefrustreerde buitenschaatser. Het seizoen wordt afgesloten met een skeelercursus. Als de ijsmachines zijn uitgezet en de Zamboni's in de revisie gaan, komt er een spiegelglad betonovaal tevoorschijn. Dat vormt een uitstekende ondergrond voor net zulke oefeningen als de schaatsers krijgen.
Natuurlijk geef ik me op. Onder deskundige begeleiding van leraar Jan groeien zowel techniek als zelfrespect met sprongen. Hij maakt ons op de tien wielen vertrouwd met evenwichtsoefeningen, pootje over in de bochten, en uiteraard remmen. De truc blijkt, afwisselend even een beentje op te lichten en tegelijkertijd met het andere de hak dwars op de rijrichting, stevig naar voren en omlaag te drukken. Gewoon een speciale techniek, waarvan de moeilijkheidsgraad overigens wel toeneemt met de snelheid.

Een remweg van nog altijd een dikke twintig meter is niet echt iets om met een gerust hart het wegverkeer mee tegemoet te gaan. Gelukkig heeft de invallende instruktrice ook nog een noodstop op haar repertoire. Die demonstreert zij door in volle vaart haar skeelerpunten naar buiten te zetten om, na een halve slag gedraaid te zijn, abrupt tot stilstand te komen. Binnen enkele meters.
Het navolgen van de manoeuvre is niet geheel van gevaar ontbloot. Betere leerlingen dan ik draaien na enkele pogingen sierlijke rondjes en staan inderdaad in tegengestelde richting stil. Bij mij lukt het draaien maar moeizaam, zelfs hand-in-hand met de lieftallige instruktrice. Onder haar persoonlijke begeleiding blijf ik oefenen, totdat mijn draaicirkel binnen de zeven meter komt.
De cursus heeft aan zijn doel beantwoord. De wielen onder mijn schoenen beginnen zelfs een beetje als schaatsijzers aan te voelen. Toch is skeeleren niet helemaal hetzelfde als schaatsen. De weerstand die je voelt, en daarmee de te leveren inspanning, is op beton een stuk hoger dan op ijs. Kilometrages en snelheid liggen beduidend lager. En je komt wat vaker motorrijtuigen tegen.
Maar om in de vrije natuur unieke tochten te kunnen rijden heb ik geen ijs meer nodig! Ik ga binnenkort op de Zandstra's eindelijk die unieke natuurtocht-sfeer proeven!

Arianne, Anton en Alblasserwaard, ik kom eraan!!!

Routekaartje...

Routebeschrijving...

Diverse belangrijke routes in dit gebied worden regelmatig voor skaten onbruikbaar gemaakt met grind. Op het kaartje zijn deze stukken in rood en oranje aangegeven. Voor zover mij bekend. Bekijk ook het stukje "Rot-Rotte" uit 2001.
Pogingen om definitief met de grindmaffia af te rekenen zijn afhankelijk van de luimen van het Recreatieschap.

Onderstaande gegevens betreffen, samen met het Google kaartje, de met gps gereden route op 14 juli 2007:

(cijfers gebaseerd op informatie van de gps)
datum: 14-7-2007
bewegingstijd: 2:14:20 u
afstand totaal: 32.09 km
gemiddelde snelheid: 14,3 km/u

Het verhaal over mijn eerste skeelerbelevenissen speelt zich af op een van de mooiste skeelerparcoursen van Nederland, het tussen Rotterdam-Terbregge en Bergschenhoek liggende recreatiegebied "Bergse Bos", nabij de Rottemeren. Vanuit genoemde plaatsen is dit gebied per auto bereikbaar; vanuit Rotterdam-Ommoord (metro) alleen lopend en per fiets (of per skeeler).
Er is speciaal voor de rollende mens een autovrij parcours van plm. 4500 meter aangelegd rondom de skiheuvel. Voorzien van (merendeels glad) asfalt, vrijwel vlak, en breed genoeg om elkaar te passeren. Fietsers en wandelaars zijn de enige weggebruikers die je tegenkomt. En andere skeeleraars natuurlijk. Het rondje is uitermate geschikt voor trainingen. Al naar gelang de windrichting en de door de skiberg gevormde windschaduw, kun je linksom of rechtsom met tamelijk weinig tegenwind rijden.

Op diverse plaatsen kan een alternatieve route gekozen worden. Zo kan de skiberg een stukje beklommen worden. Eerst klimmen, waarna een behoorlijk steile afdaling volgt (aan één der uiteinden voorzien van een haarspeldbocht). Alleen voor erg gevorderden aan te raden! Verder is er behalve het pad binnendoor langs Tiekamp, een buitenom-route door een stukje het kaarsrechte fietspad langs de Hoeksekade te volgen.
Aan het parcours ligt het "Skatecenter Bergschenhoek"
(Rottebandreef 10; Bergschenhoek), waar in het skatecafé kan worden bijgetankt. Er is een kleedruimte met kluisjes. Je kunt er skeelers, skates en beschermmateriaal huren, en cursussen volgen.

Er zijn kilometers pad in het recreatiegebied, bijna allemaal voorzien van redelijk tot goed asfalt, en meestal autovrij. Zelden moet er een stukje autoweg worden gevolgd of overgestoken. Er kunnen nog volop andere rondjes worden afgelegd. Zo is er een van 7500 meter mogelijk door het oudere Lage Bergse Bos. Gekombineerd met het beschreven skeelerparcours levert dit een route van 12 km op. Heen en weer langs de Rotte(meren) van de Irenebrug in Terbregge tot rijksweg A12 is ook beperkt (vanwege grind) mogelijk. Deze route kan onder snelweg A12 en spoorlijn door worden vervolgd tot Moerkapelle.
Via de parkeerplaatsen aan de Bleiswijkse Kooilaan kom je tot het Verlaat, wat plm 16km oplevert. De kant van Zevenhuizen heeft iets beter asfalt dan de Bleiswijkse zijde, maar alleen geschikt voor doorzetters
Verder zijn er aansluitingen naar de Oostland- ( via Lange Vaart en Groendalseweg) en de Kralingse Plasroutes (via Terbregge).